وجه تسمیه قهستان

قهستان Ghohestan نام تمام سرزمینی بوده که در جنوب خراسان واقع است و آن منطقه کوهستانی گسترده‌ایست که از شمال به تربت حیدریه از شمال شرقی به هرات و افغانستان از شرق به دشت ناامید از جنوب به سیستان و بلوچستان از جنوب وجنوب غربی به دشت لوت از غرب به طبس و کویر مرکزی و از شمال غربی به دشت کویر محدود می شده و به دلیل کوهستانی بودنش به این نام قهستان یعنی کهستان (=کوهستان) خوانده شده است. تون (فردوس امروزی) و قائن، دو شهر بزرگ و مهم ایالت قهستان بوده‌اند که در سفرنامه مارکوپولو، از آن نام برده شده است.

وجه تسمیه زعفران

 

بیشتر منابع  غربی زعفران را نیز مانند بسیاری از واژه های دیگر مانند الکل – کحول و عود  واژه‌ای عربی دانسته‌اند اما در زبان عربی نمی توان برای این کلمات ریشه ای پیدا کرد  بدیهی است که اینگونه واژگان می توانند  معرب باشند  بخصوص اسامی مفرد در زبان عربی  که به" ان"  ختم می شوند مانند مهرجان – جلجلان – خرسان (خرسنگ) عمان – عجمان – بادمجان - زعفران  ریشه فارسی دارند بطور مثال از واژه " گل " دهها کلمه  معرب در عربی  درست شده است مانند الغول – ال کل – الکحل – قلی - قلیناز– قلاب (گلاب)– جلاب و خلاب. شاید عرب ها واژه " زرپر یا زرگران"  یعنی گلی که کلاله آن هم ارزش زر و طلا است را به  زعفران تبدیل  کرده باشند. اصولا زعفران در آب و هوای سرد زمینه رشد دارد و بومی هیچیک از کشورهای عربی نیست. کاربرد زعفران قدمتی بیشتر از ده هزار سال دارد و این گیاه بومی رشته کوههای البرز، قائنات و آسیای میانه‌است. در  مناطق حاشیه کویر و کم آب جنوب خراسان  معروف به قائنات ( قهستان)  سابقه زعفرانکاری ، به بیش از 700سال پیش بازمی گردد. زعفران از محدود گیاهانی است که در شرایط سخت زیستی کم آب ( 15 درجه زیر صفر ) پرورش می یابد. در زبان فارسی و ترکی زفرون (زفرو) و در عربی زعفران در انگلیسی saffron در اسپانی azafrán در فرانسه (safrane) در ایتالیایی zaferano به هندی zuffron تلفظ می‌شود.